Mcwadi, czyli gruzińskie szaszłyki są nieodłącznym elementem kulinarnej tradycji i kultury Gruzji. Po obu stronach pasma górskiego Wysokiego Kaukazu szaszłyki są podstawą lokalnej kuchni i w każdym z krajów i narodów mieszkańcy twierdzą, że w grillowaniu mięsa są najlepsi! Robienie szaszłyków to tradycyjnie domena mężczyzn. Receptura przechodzi z pokolenia na pokolenie! W mojej gruzińskiej rodzinie za mcwadi odpowiadają przede wszystkim David, mój teść oraz Micho, jego ojciec, który pochodzi z Dagestanu. Zaś marynatę robią kobiety. Szaszłyki są również bardzo popularne w Rosji i krajach Azji Centralnej. Danie z łatwością zrobicie w Polsce korzystając z niezawodnego rodzinnego przepisu mojej żony Sophy.
Spis treści
Szaszłykowy zawrót głowy
Nie mam wątpliwości, że gruzińskie szaszłyki są najlepsze na świecie. Sekretem niepowtarzalnego smaku mięsa są gałązki winogronowe, których używa się do grillowania w gruzińskim grillu, nazywanym makali (po rosyjsku mangał). Naręcza gałązek kupicie w każdym supermarkecie w Gruzji (podobnie jak u nas węgiel czy brykiety). W Polsce najlepiej poprosić o nie kogoś, kto na swojej działce hoduje winorośl lub odwiedzić którąś z fenomenalnych polskich winnic, np. na Dolnym Śląsku, w okolicach Zielonej Góry lub na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Można też poeksperymentować i wykorzystać gałązki z innych drzewek owocowych, które również dodadzą mięsu wspaniałego aromatu.
Do grillowania mięsa w Gruzji używa się szampurów, metalowych szpikulców, które można przywieźć jako pamiątkę lub prezent, ale można je też bez problemu zamówić w Polsce w internetowych sklepach i na Allegro. Przydadzą się one także do zrobienia kababi, gruzińskiego kebaba, albo kachetyjskiej wersji chaczapuri.
Na potrzeby poniższego przepisu wykorzystaliśmy do grillowania gałązki winogronowe z własnej domowej uprawy, rosnącej tuż przy siedzibie mojej firmy Tamada Tour.
Grillowanie to świetna okazja na biesiadę w plenerze, na rodzinne spotkanie, na wieczorne zwieńczenie rtweli, czyli winobrania. Pokazywałem to już w moich filmach. Najlepsze szaszłyki w Gruzji zjecie oczywiście w winiarskim regionie Kachetii, na wschodzie kraju. Tylko tutaj ta prosta potrawa i jej przygotowanie nasycone są magią. Nasi kachetyjscy przyjaciele zasiadając przy ogniu, na którym układają szampury, najpierw snują opowieści o bliskich krewnych, o radości bycia ze sobą, o sprawach codzienności, ale też o smutkach, o tych co odeszli i o tym co w duszy gra, potem zaczynają intonować pieśni. Zrazu jakby nieśmiało dołączają inne głosy, by wreszcie wybrzmieć z serca, z trzewi w harmonii z ludźmi i zaczarowaną przyrodą. Magia, prawdziwa magia działa się na naszych oczach, echo towarzyszyło śpiewakom, ciarki przebiegały po plecach, gardło ściskało wzruszenie, a oczy wilgotniały. I wcale nie od dymu…
Znajomi, z którymi wybrałem się pewnego razu na winobranie, żartowali na temat połowy naszej ekipy jadącej za nami w kilku samochodach, że gdyby nie supra, czyli biesiada, to raczej chętnych do pracy byłoby niewielu! Ale ta druga część naszego teamu, wiedziała, że będzie uczestniczyć w niezapomnianym spektaklu.
Dołącz do mojej społeczności. Odwiedź SKLEP i zamów książkę, e-book lub audiobook o Gruzji albo mój przewodnik po Tbilisi!
Jak zrobić mcwadi, czyli gruzińskie szaszłyki?
Czas przygotowania – ok. 45 minut, razem z zamarynowaniem 24 godziny.
Składniki na mcwadi
- 1 kg mięsa z młodej wieprzowiny lub cielęciny,
- 2 cebula średniej wielkości,
- liść laurowy,
- ocet winny lub jabłkowy,
- sól, pieprz.
Przygotowanie mcwadi krok po kroku
Mięso pokrój na kawałki. W Gruzji nie przykłada się większej uwagi do precyzyjnego krojenia, kawałki mają się po prostu zmieścić do ust. Mięso włóż do miski, zalej stołową łyżką octu winnego (białego) lub jabłkowego, dodaj niepełną łyżkę stołową soli i tyle samo pieprzu. Pokrój w cienkie plasterki jedną cebulę i dodaj do mięsa. Włóż jeden laurowy liść. Całość delikatnie wymieszaj, najlepiej rękami i wstaw do lodówki na 24 godziny.
Do przyrządzenia naszych szaszłyków potrzebne będą szampury, czyli tradycyjne gruzińskie szpikulce. Znalazłem je bez problemu na Allegro, tak samo jak grille do szaszłyków, ale można używać zwykłego grilla na węgiel lub elektrycznego i zwykłych patyków do grillowania. Wcześniej wspomniałem o gałązkach winogronowych na opał, ale można zastąpić je patyczkami z drzew lub krzewów owocowych.
Rozgrzej grill, nadziej mięso na szampury, grilluj na żarze (nie na dużym ogniu), aż mięso mocno się zrumieni ze wszystkich stron obracając szampurami (ok. 25-35 minut). Możesz sprawdzić miękkość mięsa widelcem. W międzyczasie pokrój na talarki drugą cebulę i przełóż ją do miski. Gotowe mięso zdejmij z szampurów i wymieszaj z wcześniej pokrojoną cebulą.
Z czym podawać mcwadi, gruzińskie szaszłyki?
Szaszłyki będą idealnie pasować do czerwonego wytrawnego wina, wielu potraw i sałatek, w tym najpopularniejszej gruzińskiej sałatki z pomidorów i ogórków. Podawaj z gruzińskim chlebem tonis puri, którym możesz też ściągnąć mięso ze szpikulców.
Moje kulinarne i winiarskie wyprawy do Gruzji
Nasze przepisy kuchni gruzińskiej cieszą się ogromną popularnością. Nic jednak nie smakuje tak, jak w miejscu pochodzenia, prosto z gruzińskiego stołu, w oparciu o świeże kaukaskie sery, które są niedostępne w Polsce, wino z amfor kwewri (tradycja jego wyrobu jest wpisana na listę UNESCO), a także warzywa, przyprawy, mąkę i unikalną gruzińską atmosferę, w której gość jest darem od Boga. Specjalnie z myślą o smakoszach przygotowałem kameralne wycieczki kulinarne i winiarskie do Gruzji, w których stawiamy na bezpośrednie spotkania i relacje (organizujmy wyjazdy w przyjacielskim gronie i przedstawiamy uczestnikom naszych gruzińskich przyjaciół) oraz pogłębione odczuwanie i doświadczanie lokalności. Podczas odkrywania kulinarnych stron Gruzji odwiedzimy w jej domu renomowaną szefową kuchni, która gotuje dla kilku popularnych restauracji i czołowych gruzińskich polityków, poznamy miejscowe gospodynie, zajrzymy do organicznych winiarni, gdzie wino powstaje tak samo jak 6000 lat temu, zobaczymy miejsca, o których milczą przewodniki i do których nikt poza nami nie jeździ. Kulinarne i winiarskie wyjazdy dla pasjonatów realizuję pod szyldem mojej butikowej firmy Tamada Tour, pierwszego i najstarszego gruzińsko-polskiego biura podróży z siedzibami w Polsce i w Gruzji, które z powodzeniem działa od 2011 r. Zapraszam do zapoznania się nie tylko z moją ofertą, lecz także autorskim kanałem podróżniczym na YouTube, podcastami o podróżach oraz oczywiście moim blogiem PolakoGruzin.pl. Obierz kurs na Kaukaz i rusz z nami po prawdziwą magię Gruzji!
PS Koniecznie dajcie znać w komentarzach, jak udało się wam przygotować mcwadi, czyli gruzińskie szaszłyki według naszego rodzinnego przepisu! Zobaczcie też nasze inne gruzińskie przepisy.
Sophy & Krzysztof
