9 kwietnia 1991 roku Gruzja odzyskała niepodległość po raz drugi w ciągu 70 lat. Na czele państwa stanął Zviad Gamsakhurdia, syn słynnego pisarza Konstantina. W wyniku wewnętrznych tarć i działalności rosyjskiej rozpoczęła się wyniszczająca wojna domowa z Abchazją. W 1995 roku prezydentem został Eduard Shevardnadze, o którym pisałem na samym początku w tekście Historia Gruzji – Wstęp.
W 2003 roku w wyniku Rewolucji Róż do władzy doszedł Mikheil Saakashvili, 36-letni prawnik wykształcony w USA. Niebawem Gruzję odwiedził amerykański prezydent George W. Bush. Amerykanie pomogli w budowie koszar wojskowych w mieście Gori, 20 km od pozostającej pod kontrolą rosyjską Osetii Południowej. Tym samym Gruzja stała się strefą wpływów i areną ówczesnej „zimnej wojny” USA i Federacji Rosyjskiej. W 2004 roku udało się przyłączyć do Gruzji pozostającą poza zasięgiem władzy centralnej autonomiczną republikę Adżarii. Rządzący w Batumi Asłan Abaszydze, przyjaciel Eduarda Shevardnadze i mera Moskwy Jurija Łużkowa, w związku z groźbą użycia wojsk musiał ratować się ucieczką do Rosji. Pierwsze lata ambitnej i nowoczesnej prezydentury popularnego i kochanego przez naród Saakashvilego nazywanego pieszczotliwie Miszą upłynęły pod znakiem gigantycznych przemian gospodarczych i społecznych. Bezwzględnie rozprawiono się z korupcją i mafią, zlikwidowano istniejące siły policyjne i na ich miejsce powołano zupełnie nowe. Kraj stał się ogromnym placem budowy, na każdym kroku zaskakującym futurystycznymi rozwiązaniami. Wiele historycznych obiektów i głównych ulic miast zostało odrestaurowanych za środki z Banku Światowego. Symbolami nowej władzy stały się przeszklone komisariaty, by było widać, czy są tam przyjmowane łapówki, a także ukochane przez prezydenta Saakashvilego fontanny i nocne iluminacje miast. W Tbilisi zamilkły i stopniowo zniknęły z ulic agregaty prądotwórcze. Pamiętam to doskonale, bo pierwszy raz kraj swoich przodków odwiedziłem właśnie w lipcu i sierpniu 2007 roku, gdy nadal borykał się on z kilkunastoletnim kryzysem energetycznym. Gruzja krok po kroku odzyskiwała stabilność i niezależność. Populacja rozwinęła się do ok. 4,5 mln obywateli. Zaczęto wykorzystywać największe bogactwo naturalne – wodę – i budować nowoczesne elektrownie, które są w stanie zasilić cały kraj, a nadwyżki energii można odsprzedawać dalej.
W 2008 roku, w przeddzień Olimpiady w Pekinie, doszło do wojny pięciodniowej z separatystyczną Osetią Południową. Wtedy pod pretekstem ochrony rosyjskich obywateli na terytorium Gruzji wdarły się wojska rosyjskie. Podobne działania podjęła położona na zachodzie Abchazja, która wyparła wojska gruzińskie z rejonu wąwozu Kodori. Na pomoc Gruzinom przylecieli z misją pokojową prezydenci krajów bałtyckich z polskim prezydentem Lechem Kaczyńskim na czele. Nadal mówi się, że to oni powstrzymali dalszą agresję Rosji. Dotkliwa przegrana w wojnie zakończyła dobrą passę Saakashvilego. Zaczęto oskarżać go o dyktatorskie zapędy i bogacenie się kosztem narodu, a nawet o planowanie zabójstwa gruzińskiego biznesmena i zamiecenie pod dywan sprawy niewyjaśnionej śmierci premiera Zuraba Zhvanii w 2005 roku. Reakcją prezydenta było rozpisanie przedterminowych wyborów oraz oskarżenie Rosji o mieszanie w gruzińskiej polityce i przekupywanie biznesmenów. Po okresie hurraoptymizmu kraj dostał zadyszki i stanął w miejscu.
W celu wyrównania szans w mniejszych miastach oraz decentralizacji władzy podjęto decyzję o przeniesieniu siedziby Parlamentu do Kutaisi, a Sądu Najwyższego do Batumi.
Kolejne lata znowu umocniły pozycję Gruzji jako kraju bardzo atrakcyjnego turystycznie, w czym pomogło utworzenie bezpośrednich połączeń z Warszawy do Tbilisi, a następnie z Katowic i Warszawy do Kutaisi. Rozbudowana została infrastruktura, cały czas zachodzą społeczne przemiany. Według wielu organizacji Gruzja staje się jednym z najbezpieczniejszych krajów na świecie.
W 2012 roku premierem został Bidzina Ivanishvili, multimilioner z rosyjskim paszportem, który z założoną rok wcześniej partią Gruzińskie Marzenie wygrał wybory parlamentarne, za cel stawiając sobie odsunięcie Saakashvilego od władzy. W 2013 roku nowym prezydentem został bezpartyjny Giorgi Margvelaszwili, wcześniej związany z Gruzińskim Marzeniem. Podczas swojej wizyty w Polsce w kwietniu 2014 roku uzyskał on oficjalne poparcie naszych władz w dążeniach Gruzji do przyłączenia do Unii Europejskiej.
Obecne kursy znajdującego się w gospodarczym regresie państwa wyznaczają wzajemnie się wykluczające utrzymanie dobrych kontaktów z Federacją Rosyjską, wejście do UE i NATO oraz protekcja USA. Lawirowanie między silniejszymi i wyczekiwanie na odpowiedni moment wpisane jest w losy Gruzji. Dalsza historia pisze się codziennie na naszych oczach.
Historia Gruzji – zobacz także:
HISTORIA GRUZJI – PANOWANIE ROSYJSKIE (XVIII–XIX wiek)
HISTORIA GRUZJI – IMPERIUM W RUINIE (XIII–XVII wiek)
HISTORIA GRUZJI – ZŁOTY WIEK (XII–XIII wiek)
HISTORIA GRUZJI – KOLCHIDA I KARTLIA (II i I tysiąclecie p.n.e.)
